Article in English on World Rugby’s website here
ວຽງສະໄໝ ສຸກສະຫວັນ ເປັນຜູ້ທີ່ ໄດ້ຮັບທຶນການສຶກສາ World Rugby Women’s Executive Leadership Scholarship ຜູ້ທີ່ມີຄວາມມຸ່ງຫວັງອັນແຮງກ້າໃນການສ້າງໂອກາດໃຫ້ເດັກຍິງ ແລະ ແມ່ຍິງລາວທຸກຄົນສາມາດເຂົ້າຮ່ວມຫຼິ້ນກິລາ.
ວຽງສະໄໝ ສຸກສະຫວັນ ຜູ້ເຊິ່ງປະສົບຄວາມສຳເລັດຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນສາຍກິລາຣັກບີ້ ທີ່ລາວເລີ່ມຫຼິ້ນມາຕັ້ງແຕ່ຕອນທີ່ຍັງຮຽນຢູ່ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ ໃນປີ 2007. ຕອນທຳອິດນັ້ນ ໃຜໆກໍ່ເວົ້າກັບລາວວ່າ ລາວບໍ່ເໝາະສົມທີ່ຈະຫຼິ້ນກິລາຣັກບີ້ ເພາະລາວໂຕນ້ອຍເກີນໄປ, ແຕ່ວຽງກໍ່ສາມາດເຮັດ ໃຫ້ທຸກຄົນເຫັນ ຈົນໄດ້ ເພາະບໍ່ພຽງແຕ່ລາວສາມາດຫຼິ້ນຣັກບີ້ໄດ້ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ລາວຍັງໄດ້ກາຍເປັນນັກກິລາທີມຊາດອີກດ້ວຍ.
ຕະຫຼອດສາຍອາຊີບນັກກິລາ ຂອງລາວ ລາວເກີດການບາດເຈັບຢູ່ຫົວເຂົ່າເຖິງສອງຄັ້ງ, ແຕ່ນັ້ນບໍ່ໄດ້ເຮັດໃຫ້ລາວຖອດໃຈ ອອກຈາກກິລາຣັກບີ້ ລາວໄດ້ຫັນທິດຄວາມມຸ່ງຫວັງຂອງຕົນເອງໄປເຮັດວຽກດ້ານການເປັນຄູຝຶກສອນກິລາ ແລະ ສາຍບໍລິຫານກິລາແທນ. ດ້ວຍເຫດນັ້ນ, ວຽງ ຈຶ່ງໄດ້ກາຍເປັນຄູຝຶກລາວເພດຍິງຄົນທຳອິດໃຫ້ນັກກິລາທີມຊາດ ແລະ ໄດ້ນຳພາທີມຊາດຊະນະເກມການແຂ່ງຂັນໄດ້ເຖິງ 3 ເກມໃນງານ Asia Rugby U17 Girls Sevens ໃນປີ 2017 ທີ່ປະເທດດູໄບ. ໃນເດືອນກໍລະກົດທີ່ຜ່ານມານີ້ ລາວໄດ້ເລື່ອນຕຳແໜ່ງຂຶ້ນເປັນປະທານກຳມະການບໍລິຫານ ຂອງສະຫະພັນກິລາຣັກບີ້ແຫ່ງຊາດລາວ. ແລະ ປັດຈຸບັນ, ວຽງໄດ້ກາຍເປັນປະທານກຳມະການບໍລິຫານ ເພດຍິງ ພຽງຄົນດຽວຂອງບັນດາສະຫະພັນກິລາຣັກບີ້ຢູ່ໃນໂລກ.
ຈາກຄວາມສຳເລັດຕ່າງໆທີ່ລາວປະສົບຜົນສຳເລັດ, ເມື່ອຖາມລາວວ່າຄວາມສຳເລັດທີ່ລາວພູມໃຈຫຼາຍທີ່ສຸດໃນ 13 ປີແຫ່ງສາຍອາຊີບນັກກິລາຣັກບີ້ທີ່ຜ່ານມາ, ຜູ້ຂຽນພັດຄົ້ນພົບວ່າ ຄວາມສຳເລັດຕ່າງໆທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງນັ້ນ ບໍ່ໄດ້ຖືກຈັດຢູ່ໃນຄວາມສຳເລັດທີ່ພາກພູມໃຈທີ່ສຸດໃນຊ່ວງອາຍຸ 29 ປີຂອງລາວເລີຍ. “ຂ້ອຍນຳ້ຕາຊິໄຫຼ”, ສຸກສະຫວັນບອກທີມງານ World Rugby ດ້ວຍພາສາອັງກິດທີ່ເວົ້າໄດ້ຢ່າງສົມບູນແບບ, ກ່ອນທີ່ຈະຕອບຄຳຖາມນີ້ດ້ວຍພາສາລາວ. “ຂ້ອຍເປັນລູກຄົນດຽວ ແລ້ວຂ້ອຍກໍ່ບໍ່ເຄີຍຄິດວ່າຂ້ອຍຈະສາມາດລ້ຽງດູສົ່ງເສຍພໍ່ແມ່ຂອງຂ້ອຍໄດ້ດ້ວຍສາຍອາຊີບທີ່ຂ້ອຍມັກ”, ລາວຕອບຄຳຖາມ ໂດຍຜ່ານນັກແປພາສາ. “ທີ່ຜ່ານມາຂ້ອຍກໍ່ບໍ່ເຄີຍຄິດວ່າຕົນເອງເປັນແບບຢ່າງຫຼືເປັນຕົວແບບສຳລັບໃຜ, ແຕ່ຕອນນີ້ຂ້ອຍເລີ່ມສັງເກດເຫັນແລ້ວວ່າບັນດາພະນັກງານ ແລະ ນັກກິລາຄົນອື່ນໆນັ້ນ ພວກເຂົາມີຄວາມຕັ້ງໃຈ ແລະ ບາກບັ່ນເຮັດວຽກຢ່າງໜັກ, ພວກເຂົາພັດທະນາຕົນເອງເປັນພະນັກງານທີ່ດີຫຼາຍ”.
“ເມື່ອເຮັດວຽກໄປ ແລະ ຜ່ານປະສົບການທີ່ໄດ້ພວກເຂົາກໍ່ມີການຮຽນຮູ້ຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະ ພວກເຂົາຮູ້ຈັກວິທີເຮັດວຽກນຳເດັກນ້ອຍ ແລະ ສາມາດພັດທະນາເດັກນ້ອຍໃຫ້ເກັ່ງຂຶ້ນໄດ້. ດັ່ງນັ້ນ ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ຈຶ່ງເປັນຄວາມສຳເລັດອັນຍິ່ງໃຫຍ່ທີ່ຂ້ອຍເຮັດໄດ້ ແລະ ຂ້ອຍກໍ່ບໍ່ເຄີຍຄິດວ່າສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ຈະເກີດຂຶ້ນ”.
ການເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຊຸມຊົນ
ສິ່ງທີ່ດຶງດູດໃຈຂອງວຽງ (ທີ່ເປັນລູກຄົນດຽວ) ໃຫ້ເຂົ້າຮ່ວມກິລາຣັກບີ້ໃນປີ 2007 ແມ່ນວ່າກິລາຣັກບີ່ ຖືເປັນໂອກາດໃນການພົບປະໝູ່ເພື່ອນ, ແລະ ມີສັງຄົມ ແລະ ຜູກພັກກັນເປັນຄອບຄົວ.
ລາວຍອມຮັບວ່າ ລາວ “ບໍ່ເຂົ້າໃຈວ່າເປັນຫຍັງ” ຄູຝຶກໃນຕອນນັ້ນຈຶ່ງບອກລາວວ່າລາວໂຕນ້ອຍເກີນໄປທີ່ຈະຫຼິ້ນຣັກບີ້ໄດ້, ແຕ່ສິ່ງທີ່ຄູຝຶກເວົ້າໃນຕອນນັ້ນ ໄດ້ກາຍເປັນສິ່ງເຕືອນໃຈ ແລະ ຜັກດັນໃຫ້ລາວຕັ້ງໃຈເຮັດໃຫ້ສຳເລັດ.
ວຽງບອກວ່າ “ຕອນນັ້ນມັນເປັນຊ່ວງເວລາທີ່ສຳຄັນຫຼາຍ ເພາະມັນເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍຕັດສິນໃຈໄດ້ວ່າ ຂ້ອຍຈະພະຍາຍາມສູ້ຊົນ ແລະ ຈະເຮັດໃຫ້ຄູຝຶກຜູ້ນັ້ນເຫັນວ່າສິ່ງທີ່ລາວເວົ້ານັ້ນມັນບໍ່ຖືກ”. “ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ຂ້ອຍກໍ່ສາມາດເຂົ້າຫຼິ້ນກິລາຣັກບີ້, ພ້ອມທັງຍັງໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມໃນທີມຊາດຣັກບີ້ ແລະ ໄດ້ພັດທະນາທັກສະຂອງຕົນເອງ. ມັນເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍໄດ້ຮຽນຮູ້ຫຼາຍສິ່ງຫຼາຍຢ່າງກ່ຽວກັບກິລາຣັກບີ້, ຫຼັງຈາກນັ້ນຂ້ອຍກໍ່ເກີດການກະທົບຢູ່ຫົວເຂົ່າ ແລະ ຂ້ອຍກໍ່ມັກມີອາການເຈັບ ຂ້ອຍເລີຍບໍ່ສາມາດຫຼິ້ນຣັກບີ້ໄດ້ຢ່າງໝັ້ນໃຈຄືແຕ່ກ່ອນ”.
“ຕອນນັ້ນຂ້ອຍຈຶ່ງໄດ້ຕັດສິນໃຈຫັນທິດຄວາມຕັ້ງໃຈຂອງຂ້ອຍຈາກການເປັນນັກກິລາ ໄປເປັນຄູຝຶກກິລາຣັກບີ້ແທນ ເພາະຕອນນັ້ນຂ້ອຍຫຼິ້ນກິລາຣັກບີ້ມາເປັນເວລາ 10 ປີ ແລ້ວ ແລະ ຂ້ອຍກໍ່ຢາກນຳໃຊ້ຄວາມຮູ້ ແລະ ປະສົບການທີ່ຂ້ອຍມີນີ້ໃຫ້ເກີດປະໂຫຍດແກ່ຄົນອື່ນ ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ເດັກນ້ອຍຍິງ, ແມ່ຍິງ ແລະ ຄົນອື່ນໆ ທີ່ພວກເຂົາຄິດວ່າຕົນເອງໂຕນ້ອຍແລະບໍ່ສາມາດຫຼິ້ນກິລາໄດ້ນັ້ນ ໃຫ້ພວກເຂົາຮູ້ວ່າພວກເຂົາສາມາດຫຼິ້ນໄດ້”.
“ຂ້ອຍຢາກໃຫ້ທຸກໆຄົນໄດ້ມີໂອກາດ ແລະ ໄດ້ຮຽນຮູ້” ຄວາມມຸ່ງໝັ້ນຕັ້ງໃຈໃນການຊ່ວຍເຫຼືອຄົນອື່ນຂອງລາວນັ້ນ ເຮັດໃຫ້ລາວໄດ້ຮັບທຶນການສຶກສາຈາກ World Rugby Women’s Executive Leadership Scholarship ທີ່ຈະຊ່ວຍໃຫ້ລາວສືບຕໍ່ເຮັດຕາມຄວາມມຸ່ງຫວັງຕັ້ງໃຈເພື່ອຊຸມຊົນ.
ວຽງ ໄດ້ຮັບການຢືນຢັນວ່າໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມຮຽນໃນຫຼັກສູດ ໃນເດືອນພຶດສະພາທີ່ຜ່ານມາ. ທຳອິດລາວມີແຜນທີ່ຈະຕ້ອງເດີນທາງ ເພາະມັນເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຫຼັກສູດທີ່ຮຽນ ແຕ່ກໍ່ຕ້ອງໄດ້ໂຈະໄວ້ກ່ອນ ຍ້ອນການລະບາດຂອງພະຍາດ COVID-19 ໃນທົ່ວໂລກທີ່ຍັງມີການລາຍງານການຕິດເຊື້ອຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ. ທຶນການສຶກສານີ້ ມີຫຼັກສູດທີ່ວຽງຕ້ອງໄດ້ເຂົ້າຮຽນເປັນພາສາອັງກິດ, ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນລາວຍັງຕ້ອງເຂົ້າຮ່ວມຫຼັກສູດການເປັນຜູ້ນຳ ແລະ ການສິດສອນເປັນພາສາລາວພ້ອມ.
ວຽງໄດ້ກ່າວວ່າ “ຂ້ອຍພູມໃຈທີ່ໄດ້ຖືກຄັດເລືອກໃຫ້ໄດ້ຮັບທຶນການສຶກສານີ້ ແລະ ຂ້ອຍສາມາດເປັນຜູ້ນຳ ແລະ ເປັນແບບຢ່າງໃຫ້ເດັກຍິງຄົນອື່ນໆ ທັງໃນປະເທດລາວ ແລະ ປະເທດອື່ນໆໄດ້”.
ບຸກຢ່າງເຕັມທີ່
ຄວາມກ້າວໜ້າຂອງວຽງບໍ່ໄດ້ໄດ້ມາແບບປາສະຈາກສິ່ງທ້າທາຍ. ລາວຍອມຮັບວ່າໃນຕອນທີ່ຫັນປ່ຽນຈາກການເປັນນັກກິລາແລ້ວມາເປັນຄູຝຶກ ແມ່ນຍາກສົມຄວນ ເພາະສ່ວນໜຶ່ງແລ້ວລາວຍັງຖືກກີດກັນຍ້ອນການເປັນຜູ້ຍິງ.
ວຽງບອກວ່າ “ຂ້ອຍໄດ້ພົບກັບເລື່ອງໜ້າເຈັບຫົວຫຼາຍເລື່ອງຢູ່, ແຕ່ຂ້ອຍຈະບໍ່ຍອມຈຳນົນຍ້ອນສິ່ງເຫຼົ່ານັ້ນ. ຂ້ອຍຈະເອົາຊະນະມັນໃຫ້ໄດ້”.
ແນ່ນອນວ່າວຽງບໍ່ໄດ້ມີແຜນທີ່ຈະຢຸດລົງພຽງເທົ່ານັ້ນ. ໃນອາທິດທີ່ຜ່ານມາວຽງ ໄດ້ນຳພາສະຫະພັນກິລາຣັກບີ້ແຫ່ງປະເທດລາວສູ່ຄວາມສຳເລັດແຫ່ງການໄດ້ກາຍເປັນສະມາຊິກສົມບູນຂອງສະຫະພັນຣັກບີ້ໂລກ (World Rugby), ທີ່ເປັນຄວາມສຳເລັດທີ່ລາວ ແລະ ພ້ອມທັງທີມງານໄດ້ພະຍາຍາມສູ້ຊົນ ແລະ ມຸ່ງຫວັງຕັ້ງໃຈຕັ້ງແຕ່ຕອນກໍ່ຕັ້ງ ສະຫະພັນ ໃນປີ 2001, ເຊິ່ງສິ່ງນີ້ຈະເປັນຮາກຖານອັນເຂັ້ມແຂງໃນການພັດທະນາ ແລະ ຂະຫຍາຍຕົວຂອງກິລາຣັກບີ້ໃນປະເທດລາວຕໍ່ໄປ.
ປັດຈຸບັນ ວຽງໄດ້ກັບຄືນມາຮ່ວມຝຶກຊ້ອມເພາະລາວມີເປົ້າໝາຍໃນການກັບມານຮ່ວມຫຼິ້ນນຳທີມຊາດ ພ້ອມທັງໄດ້ຊ່ວຍສະຫະພັນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນຍຸດທະສາດ ແລະ ມຸ່ງຫວັງໃນການລະດົມທຶນເພື່ອສ້າງສະໜາມກິລາຣັກບີ້ເພື່ອສະຫະພັນ.
ລາວອະທິບາຍວ່າ “ພວກເຮົາສາມາດເຊົ່າສະໜາມເຕະບານມາຫຼິ້ນກິລາຣັກບີ້ໄດ້, ແຕ່ບັນຫາຄືພວກເຮົາບໍ່ມີເດີ່ນທີ່ເປັນຂອງກິລາຂອງເຮົາເອງ. ດັ່ງນັ້ນຂ້ອຍຈຶ່ງມີຄວາມຝັນອັນຍິ່ງໃຫຍ່ໃນການລະດົມທຶນເພື່ອສ້າງສະໜາມກິລາ. ດັ່ງນັ້ນ ທຸກມື້ນີ້ຂ້ອຍຈຶ່ງເຮັດວຽກຢ່າງໜັກໃນແຜນຍຸດທະສາດລະດົມທຶນ ເພື່ອໃຫ້ພວກເຮົາສາມາດສ້າງສະໜາມກິລາຣັກບີ້ຂອງຕົນເອງໃຫ້ໄດ້”.
“ແຜນຍຸດທະສາດນີ້ບໍ່ພຽງແຕ່ລະດົມທຶນເພື່ອສ້າງສະໜາມຣັກບີ້ເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ມັນກໍ່ເພື່ອຮັບປະກັນວ່າທາງສະຫະພັນຈະມີທຶນຮອນພຽງພໍໃນການສືບຕໍ່ປະຕິບັດໜ້າທີ່ໄດ້ຢ່າງບໍ່ມີກາຕິດຄັດ. ດັ່ງນັ້ນ ໜຶ່ງໃນເປົ້າໝາຍອັນໃຫຍ່ໆຂອງຂ້ອຍກໍ່່ກ່ຽວກັບເລື່ອງການລະດົມທຶນນີ້ແຫຼະ”.
“ແນ່ນອນວ່າ ຫຼັງຈາກນັ້ນຂ້ອຍກໍ່ຈະເນັ້ນໃສ່ການພັດທະນາຄູຝຶກ, ພັດທະນາພະນັກງານ ແລະ ບັນດາກຳມະການກິລາຣັກບີ້ ໂດຍສະເພາະເພດຍິງທີ່ຢູ່ໃນສະຫະພັນ ແລະ ໃນລະດັບຣັກບີ້ຕຳ. ເພາະວ່າໃນລະດັບສູງໆນີ້ຍັງມີເພດຍິງໜ້ອຍຫຼາຍ.
“ຂ້ອຍເຮັດວຽກໜັກເພື່ອຮັບປະກັນວ່າຂ້ອຍໄດ້ສ້າງໂອກາດໃຫ້ຄົນອື່ນໆຕໍ່ໄປ. ຂ້ອຍຕ້ອງການຢາກເຫັນບັນດານປະເທດອື່ນໆໃນທົ່ວໂລກມີທີມຣັກບີ້ເພດຍິງໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ, ມີກຳມະການເພດຍິງໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ, ມີຄູຝຶກເພດຍິງໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ.
“ພວກເຂົາສາມາດສ້າງຮາກຖານອັນເຂັ້ມແຂງເພື່ອໃຫ້ທຸກຄົນສາມາດກິລາຣັກບີ້ໄດ້ບໍ່ວ່າໃນປະເທດໃດໆ ເພື່ອໃຫ້ເດັກນ້ອຍຍິງ ແລະ ແມ່ຍິງສາມາດຫຼິ້ນກິລາຣັກບີ້ ແລະ ເພື່ອທ້າທາຍຄວາມເຊື່ອຂອງຊຸມຊົນທີ່ມີຕໍ່ເພດໃດເພດໜຶ່ງສະເພາະ, ທີ່ຈະເປີດໂອກາດໃຫ້ບຸກຄົນເຫຼົ່ານັ້ນໄດ້ກາຍເປັນນັກກິລາຣັກບີ້ໄດ້”.